Fuck the system, be nice
Het is de tijd voor de goede voornemens. Laat me je helpen een fijnere collega te worden met 5 Ware Waarheden om een leukere collega en een betere front-ender te zijn.
TL;DR:
- wees bescheiden
- omring je niet met klonen van jezelf
- deel je kennis
- laat je inspireren door kunst
- zeur niet
1: Jij bent niet je gebruiker
Eigenlijk zijn toegankelijkheidsrichtlijnen een grote les in nederigheid. Elk succescriterium is een herinnering: niet iedereen is zoals jij. Er zijn mensen die het web anders gebruiken dan jij. Ja echt, sorry. Je kunt nooit alle mogelijke scenario’s testen en ondervangen. Maar je kunt er wel rekening mee houden dat je site-bezoeker niet exact denkt of doet als jij verwacht.
Er zijn bijvoorbeeld mensen die amper een muis gebruiken en alles met een toetsenbord doen. Dus daarom test je of je site het doet met alleen toetsenbordbediening. Er zijn mensen die zo kippig zijn dat ze hun computer in hoog-contrastmodus gebruiken met een heel grote letter. Daarom gebruik je bijvoorbeeld schaalbare lettergroottes in plaats van pixels, want je wil dat de tekst fatsoenlijk meegroeit als de gebruiker inzoomt, om maar eens succescriterium 1.4.4 als voorbeeld te nemen. En je test of je site nog steeds begrijpelijk is als geen scripts of stylesheets geladen zijn. Er zijn volslagen idiote types – zoals ik – die beleefd alle cookies weigeren omdat ze zo min mogelijk gevolgd willen worden op het web (en ook om het web stuk te maken, ook dat). Ik accepteer alleen cookies als ik moet inloggen of als ik een webshopwinkelwagentje vul. Als je cookies nodig hebt, is het dus handig dat je eerst checkt of er überhaupt cookies geplaatst mogen worden.
- Hoe houd je een website begrijpelijk als je weet dat ‘ie gebruikt kan worden via een desktop, een screenreader, iemands commandline, een
- ereader, een smartwatch? Hou je er rekening mee dat niet iedereen zo
- goed kan lezen als jij? Ingewikkeld? Ingewikkelde dingen simpel maken is het mooiste in dit vak.
2: Liever één goed elftal dan elf goede ééntallen
Tegeltjesgrootmeester Cruyff zei: “Wat heb je nou liever: één goed elftal of elf goede ééntallen?” Ik weet niks over voetbal. Maar ik weet wel dat diversiteit je team goed doet.
Het is makkelijker om je in te leven in je gebruikers als je meerdere perspectieven aan het werk hebt. Dat kan gaan om subtiele dingen als
woorden. Als je een webshop hebt voor de Nederlandse en Belgische markt, tutoyeer je dan wel of niet? Het kan ook iets minder subtiel, zoals een zeeppomp die donkere huid niet herkent. Of die tijd dat Google een zoekopdracht als “She invented” corrigeerde naar “He invented”.
Een diverser team voorkomt dat je verder kijkt dan een doelgroep van “latte drinkende, blanke, hoger opgeleide, brildragende, rechtshandige Randstedelingen met een licht bierbuikje”. Bekijk de presentatie van Jenny Shen op CSS Day 2018 nog eens.
3: Door kennis te delen, vermeerder je kennis
Als je bang bent voor kritiek is het doodeng om je werk te laten zien aan je collega’s. Door dat niet te doen bespaar je jezelf weliswaar de kans op kritiek, maar je ontneemt je jezelf ook de kans om iets te leren. Je collega’s weten niet wat je kunt en hebben geen idee waar ze je bij zouden kunnen helpen. En ze leren niks van je. Door alles stilletjes voor jezelf te houden, ontloop je ook alle complimenten. Dat moeten we niet willen met z’n allen.
Schrijf stukjes, geef presentaties. Hou je portfolio manisch up-to-date. Wees trots op wat je maakte. En realiseer je dat als je volgend jaar kijkt naar wat je dit jaar maakte, je alweer een stuk meer weet en het misschien heel anders zou doen. Een dag niet geleerd is een dag niet geleerd tenslotte.
Het web is bedoeld om open te zijn. In 20 jaar tijd is een totaal nieuwe infrastructuur ontstaan voor het delen en vermeerderen van kennis. En als je wilt kun je daaraan bijdragen. Help bij grote of kleine open source projecten. Linux, WordPress (of Drupal, ja ja…), Wikipedia, allemaal voorbeelden van inmiddels essentiële open source projecten door duizenden vrijwilligers voor miljoenen dankbare gebruikers.
4: Ars longa, vita brevis (het leven is kort, de kunst is lang)
Er zijn bibliotheken volgeschreven over kunststromingen en hoe die ons dagelijks leven hebben beïnvloed. We gebruiken het woord als pittoresk om een landschap te waarden; daarmee zeggen we eigenlijk dat het landschap net zo mooi is als een plaatje van een landschap.
Aangezien het web nog jong is zijn er nog niet veel kunsthistorische beschouwingen geschreven over webdesign. Maar we zijn als webbouwers schatplichtig aan vele kunstenaars en ambachtslui voor ons. Denk aan compositie en vlakverdeling. Denk aan typografie. Aan kleurgebruik. Ons werk is onmogelijk zonder de grote makers en doeners voor ons.
Dus daarom: dompel jezelf onder in design, kunst, boeken. Wat je daar leert komt op een onverwacht moment weer van pas.
Voorbeelden? Zie Jen Simmons lekker klooien met Mondriaan en CSS Grid: responsive Mondrian (YouTube) / responsive Mondrian (codepen). En dit is zeker geen responsive Magritte-pijp.
5: Fuck the system, be nice
Het screenshot hiernaast was de aanleiding voor dit artikeltje. Dit is niet de manier om je professioneel te presenteren. Dit is een onderdeel van een zeur- en afzeikcultuur waar we vanaf moeten. Wat weet je nou na het lezen van dit berichtje? We weten dat deze Wim een probleem had; ergens kwamen programmeerfouten aan het licht. Kun je daaruit afleiden dat overheidsinstanties een slechte site hebben? Van iemand die alleen klaagt en geen aanwijzing geeft over waar wat misgaat en ook geen oplossing aandraagt verwacht ik geen constructieve presentatie over UX of gebruiksvriendelijkheid. Met dit soort berichten diskwalificeer je jezelf.
Er zit ook een lichte vorm van zelfoverschatting in. Dat Wim het niet begrijpt, betekent niet dat anderen dom zijn. Ik had het net over de angst voor kritiek. Om die angst te verminderen moeten we milder zijn voor elkaar en over elkaars werk. Sowieso staat voorop: die collega is een mens, net als jij. Van louter hot-takes wordt de wereld niet beter. Wim had beter kunnen zeggen: “Ik zag op die-en-die plek deze programmeerfout. En dit is hoe je die oplost.”
Sociale media lijken een lavastroom van permanente woede. Wie de wereld door de bril van sociale media bekijkt, denkt al gauw dat de wereld alleen bestaat uit ellende en #ophef. Maar dit is voor een groot gedeelte het gevolg van hoe dat soort media werken. Kranten kunnen niet zonder dagelijkse boosmakertjes. De beste remedie tegen dat soort ophef is je te realiseren dat de veel berichten geplaatst worden als mensen op de plee zitten. Is wel zo.
How to Fix Facebook—Before It Fixes Us
“Algorithms that maximize attention give an advantage to negative messages. People tend to react more to inputs that land low on the brainstem. Fear and anger produce a lot more engagement and sharing than joy. The result is that the algorithms favor sensational content over substance.”
Daarom: doorbreek de sleur van het afzeiken en het zeuren. Wees specifiek en oplossingsgericht. Kraak niemand af.
En als je ideeën, systemen wilt afkraken: gebruik humor en argumenten.
Fuck the system, be nice.
Over Paul van Buuren 
Paul van Buuren maakt websites sinds 1998. Zijn vooropleiding heeft niks met webdesign te maken, want dat bestond domweg nog niet. Onder de noemer WBVB Rotterdam werkt hij als zelfstandige voor diverse opdrachtgevers. Z'n specialiteit is het maken van toegankelijke WordPress-sites. Hij praat opvallend vaak in algemeenheden en tegeltjeswijsheden.
Donatie:
Z'n donatie gaat naar KIKA, Stichting Kinderen Kankervrij. Ik weet hoe erg het is als kinderen ziek worden en ik wil zoveel mogelijk doen om ziekte te voorkomen of te genezen.
Reacties
- 1 Tom op 23-12-2018 om 11:56 uur:
- Goed geschreven, Paul!