Webrichtlijnen en nieuwe internationale regels: wat gaat er gebeuren?

Janita Top

Dankzij een aantal internationale ontwikkelingen is toegankelijkheid voor mensen met een beperking recentelijk hoger op de agenda komen te staan. Dat is dus goed nieuws!

Zo is er een EU-richtlijn opgesteld voor de toegankelijkheid van digitale dienstverlening door overheidsorganisaties. Het doel hiervan is harmonisatie van de toegankelijkheidseisen binnen de EU en -mede daardoor- een verbetering van de algehele toegankelijkheid van digitale dienstverlening in de EU.

Ook is onlangs het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap door Nederland geratificeerd.

Wat betekent dit alles voor web developers in Nederland? Moeten we de Webrichtlijnen blijven volgen of niet? Op dit moment staat Webrichtlijnen versie 2 nog op de 'Pas toe of leg uit’-lijst voor overheidswebsites. Dit betekent dat overheden de Webrichtlijnen moeten toepassen, en anders moeten uitleggen waarom dat niet lukt. De komende periode moet duidelijk worden wat de nieuwe eisen precies gaan worden.

Een overzicht van de stand van zaken:

EU-richtlijn voor de toegankelijkheid van overheidswebsites

Op 3 mei 2016 is er een akkoord bereikt tussen de Raad van de Europese Unie en het Europees Parlement over een richtlijn voor de toegankelijkheid van digitale kanalen van alle overheidsorganisaties. Deze richtlijn geldt voor websites, mobiele apps, intranetten en extranetten. De richtlijn moet de komende jaren worden omgezet in nationale wetgeving in de lidstaten.

Europese standaard EN 301 549

De EN 301 549 betreft een inkoopstandaard die deel uitmaakt van een Europese richtlijn voor aanbesteding van overheidsopdrachten voor ICT producten en diensten. Behalve voor websites geldt deze standaard ook voor non-web documenten, non-web software (zoals mobiele apps) en hardware.

Deze Europese standaard moet worden omgezet in wetgeving voor 2018. Tot die tijd is het plan de Webrichtlijnen zoals die nu op de 'Pas toe of leg uit' - lijst staan, te vervangen door de EN 301 549. Dit wil de Nederlandse overheid doen om alvast aan te sluiten bij Europese ontwikkelingen, zodat internationale of Europese leveranciers met gelijke eisen per land te maken hebben.

Om deze vervanging te kunnen organiseren, zijn echter wat aanpassingen nodig op de huidige 'Pas toe of leg uit' -lijst. Voor het web gedeelte van de Europese standaard gaat WCAG 2.0 AA gelden, net als nu in binnen de Webrichtlijnen. Dit vormt dus geen probleem. Maar de Webrichtlijnen bevatten ook het ‘Principe Universeel’. Dit zijn richtlijnen die gaan over hoe de website is opgebouwd. Denk aan zaken als semantische opmaak en gelaagd bouwen. Omdat dit niet in de Europese standaard zit, zal dit een aparte standaard moeten worden die alleen voor Nederland geldt, los van de Europese toegankelijkheidseisen.

Deze kwestie is onlangs besproken in een consultatie van een groep Nederlandse experts. Binnen deze groep zijn de meningen vooralsnog verdeeld over wat er precies met het Principe Universeel moet gebeuren: geheel weglaten, er een aanbevolen standaard van maken, of -zoals nu- een verplichte standaard? Wel is de groep het er over eens dat het Principe Universeel gemoderniseerd moet worden, omdat deze niet meer goed aansluit bij de praktijk. Een voorbeeld hiervan is het huidige gebruik van JavaScript via bijvoorbeeld AngularJS en React t.o.v. de richtlijn dat content en gedrag gescheiden moeten worden aangeboden. Hiervoor zal dan dus doorontwikkeling en beheer voor opgezet moeten worden. Om in lijn te blijven met de EN 301 549 zal deze standaard dan ook moeten worden uitgebreid met richtlijnen voor non-web software.

Ratificatie van het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap

Op 14 juni 2016 is dit VN-verdrag in Nederland in werking getreden. Dit verdrag verplicht lidstaten maatregelen te nemen voor het garanderen van toegankelijke ICT. Dit verdrag geldt algemeen, dus niet alleen voor overheden maar ook voor bedrijven. Het nakomen van dit verdrag is mogelijk door het toepassen van EN 301 549.

Laat je mening horen

Heb je ideeën over bijvoorbeeld de doorontwikkeling van het Principe Universeel? Deel deze dan met ons, bijvoorbeeld via Slack.

Binnenkort volgt er vanuit de Nederlandse overheid een openbare consultatie over de invoering van de nieuwe standaard ter vervanging van de Webrichtlijnen. Iedereen kan hier een reactie op insturen. Houdt de website www.digitoegankelijk.nl in de gaten voor meer informatie.