Naast de vele technische blogposts in de adventskalender, gaat deze post over tekenen. Of eigenlijk ‘Sketchnotes’. Je ziet ze steeds meer op Twitter en andere sociale media, en het tekenen van die oh zo mooie notities wordt vaak gezien als het grootste goed in de Instagram- en YouTube-wereld. En jazeker, het helpt je vast ook nog om beter te concentreren, de stof te snappen en wellicht ook nog meteen de wereldvrede te starten! Superfijn natuurlijk, maar daar ga ik het niet over hebben. Alhoewel, een beetje wereldvrede is al een mooi streven.
Tekenen? Analoog bedoel je?
Even een paar stappen terug. Ik ben webdesigner en front-ender, maar heb de kunstacademie (grafisch ontwerpen) gedaan. Een potlood is voor mij dus geen eng ding en ik teken al mijn hele leven. Als kind tekende ik bij de boodschappenlijstjes van mijn ouders en tijdens besprekingen teken ik vaak snelle schetsen om voor mezelf dingen duidelijk te maken. Dit was de disclaimer.
Na Fronteers 2017 heb ik een aantal snelle schetsen gemaakt over een paar talks. Dat beviel me en het leek me een goede uitdaging (ik maak het mezelf nooit makkelijk) om in 2018 alle talks te tekenen. Dat bleek afgelopen oktober neer te komen op een stoomcursus sketchnotes. Twee keer acht talks zijn namelijk best veel tekeningen.
Wat ik leerde van het tekenen van 16 talks op Fronteers 2018:
Sketchnotes verduidelijken een verhaal, maar een goed verhaal helpt ook bij goede sketchnotes
Als het verhaal een duidelijke lijn heeft, kan je je notes goed ordenen en tekent het heel makkelijk. Er zit immers al een structuur in. Bam! Lekker makkelijk. Dat is meteen een goede test van de kwaliteit van het praatje. Dwarrelige praatjes tekenen gewoon veel moeilijker, net als dat het moeilijker is daar gewone geschreven notities van te maken.
Daarnaast: Het zijn jouw notes. Als jij dit de hoofdpunten vond en de dingen die je het meest aanspraken, dan zijn die ook goed.
Kies het medium waarin je het snelste werkt.
Snel, sneller, snelst. Iedereen die wel eens een talk van Sara Soueidan gezien heeft, weet wat ik bedoel. Dus werk met de tools die voor jou het snelste werken. Voor mij is dat pen en papier, voor anderen wellicht iPad en Pencil. Het nadeel van analoog is dat je niet weet hoe je je ruimte op je papier verdeelt (Hoe lang is de talk? Wat voor hoofdpunten?), maar hey, zoals ik al zei, ik hou er niet van om het mezelf makkelijk te maken.
Neem een voorsprong als dat kan
Ik ken een livetekenaar die van te voren de talks opvraagt om te weten wat de hoofdpunten zijn en zodat hij alvast kan oefenen op bijvoorbeeld het portret van de spreker. Dat is natuurlijk slim! Betere ordening en geen verrassingen.
Omgaan met je ruimte
Je weet vaak juist niet hoe lang de talk duurt, je kent de inhoud niet en je kan dus van tevoren niet werken aan zoiets als een opmaak. Problemen met de verdeling van je ruimte op papier? Dat gebeurt altijd. Pijlen en stippels kunnen dan heel goed een leesvolgorde aangeven. Snel en makkelijk, want snelheid is key.
Gelijke dingen? Gelijke vormen!
Blijken er ineens hoofdpunten in te zitten? Wordt de lijn na de halve talk pas duidelijk? Zet er een lijntje omheen, maak het bold of onderstreep het. Met andere woorden: zet de termen die bij elkaar horen visueel bij elkaar. Dan kan het vervolgens overal op je vel papier staan, je oog plakt het wel aan elkaar.
Verdeel en heers
Af en toe is het verhaal gewoon niet duidelijk. Onlogische stukjes talk, je raakt de draad een beetje kwijt… Soms zet je dat deel er gewoon niet in en dan blijkt dat je notes veel duidelijker zijn zonder die stukjes. Bedenk dat het jouw notities zijn, die niet de letterlijke weergave van de spreker hoeven te zijn.
Recycle wat de spreker al voor je heeft gedaan
Komt de spreker met een opsomming? Een duidelijk diagram? WIN! Dat is makkelijk en overzichtelijk! Maak er een duidelijke weergave van in je tekening. Je hebt de tijd toch niet om er zelf wat voor te verzinnen.
Helder moment? Voeg toe!
Voeg vooral eigen conclusies toe als je die trekt. Ik herhaal het nogmaals; het zijn jouw notities, dus het kan vaak de boel nog meer verduidelijken om die conclusie gewoon toe te voegen.
Sketchnotes als feedback
Ik kreeg een onverwachte opmerking van animator Chris Gannon, één van de sprekers van dit jaar: hij was ontzettend blij met de sketchnotes, want dan kon hij zien of zijn verhaal overkwam en of ik dezelfde hoofdpunten eruit gehaald had. Vervolgens heeft hij ze aan vrouw en kinderen gestuurd, die het ontzettend leuk en onmiskenbaar een talk van hem vonden. Dat was echt een geweldig compliment!
Maar hoe dan?
Je stijl van tekenen? Snel en schetsmatig, geen detail. Kan je niet goed tekenen? Een schets van een smiley of een stick figure is ook een mensje, die herkent iedereen. En geloof me, tijd voor details heb je echt niet. Nope. Het zijn tenslotte ‘sketchnotes’, geen ‘Van Gogh notes’. Maar achteraf wat kleurtjes toevoegen kan altijd.
Betere concentratie en wereldvrede
Last but not least: het viel me op dat ik door de concentratie die ik nodig heb tijdens de talks (afdwalen kan niet) heel helder bleef. Iets dat nog wel eens een uitdaging kan zijn met twee dagen conferencen. Daarnaast snap je inderdaad de talks beter omdat je zelf de conclusies trekt en de lijnen legt. Relaxed luisteren is het niet, maar goed, dat kan altijd nog op de volgende keer Fronteers.
De sketchnotes van Fronteers 2018 kan je hier terugkijken
Meta alert: Natuurlijk heb ik deze blogpost ook uitgetekend, hieronder de sketchnotes van de sketchnotes!
Over Anke Willems
Anke is webdesigner en frontend developer bij Two Kings in Den Haag. Ze houdt zich bezig met alles vanaf het eerste gesprek met de klant, via het inventariseren van alle wensen en daarvoor de UX uitwerken tot het bouwen van de templates. In een eerder leven was ze grafisch ontwerper (met drukwerk en papier en zo), maar digitaal vind ze toch echt leuker. Heeft een grote liefde voor het maken van kleine gebruiksaanwijzingen die op een post-it moeten passen. Motorrijder, breimuts en poezenvrouwtje.
Donatie
Het Haags Dierencentrum is het dierenasiel in Den Haag. Ze zijn voor de meest basic dingen, zoals een nieuwe operatietafel of een nieuw dak op de kattenverblijven afhankelijk van donaties. Omdat ik vind dat ze ontzettend goed werk verrichten sponsor ik ze graag.