Op dinsdag 13 december bespraken we bij de vierde Fronteers Boekenclub het boek The IT Girl van Chantal Schinkels.
Op dinsdag 13 december bespraken we bij de vierde Fronteers Boekenclub het boek "The IT Girl" van Chantal Schinkels.
De ondertitel van dit boek is ‘Hoe overleef je een door mannen gedomineerde werkvloer?’ Deze editie werd in ieder geval niet gedomineerd door mannen. We bespraken het boek met 7 vrouwen en 1 man (*). Na het eerste uur schoof Chantal zelf ook nog aan, voor vragen.
Over het boek
Het boek kwam uit in augustus 2021. De titel is een woordspeling: aan de ene kant een meisje met een baan in de IT en anderzijds een ‘it girl’, a la Paris Hilton. Het bestaat uit 3 delen: ‘Voordat je het ziet’, ‘De ladder op’, ‘Breek het systeem’.
We vroegen Chantal wie ze als doelgroep ziet voor het boek. “Iedereen, uiteraard. Mijn belangrijkste doelgroep is vooral vrouwen die aan het begin van hun carrière staan. Maar gaandeweg het schrijven van het boek kwam ik erachter dat het geen vrouwenprobleem, maar een leiderschapsprobleem.”
Schinkels geeft een aantal tips. Bijvoorbeeld: probeer zichtbaar te zijn; vorm een ‘wolf pack’; vind een mentor, vind een sponsor. En om mannen te overtuigen: “Noem hun dochter. Werk op hun gevoel, hun papa-zijn. Ze weten niet hoe het voelt. Het is ook voor een gedeelte gebaseerd op angst. Bang dat ‘we’ iets afpakken. Maar het is geen zero sum game. Het is niet zo dat mannen iets verliezen als vrouwen beter betaald worden.” Ze noemt ook een aantal typetjes, zoals ‘de jatgast’, ‘ondermijn-heer’ en ‘aanrechtprofeet’.
Zelfs voor mannen
Iedereen zou dit boek moeten lezen, zelfs mannen. Hoofdstuk 10 richt het woord speciaal tot hen. Ook voor hen is dit boek geschikt, want dit is geen boos boek. “If you’ve never been exposed to these kinds of problems, you don’t see them. That is why some men do not see the problem. And that is why we must include them in this.”
Zoals Schinkels zei: “Bij de mannen ligt de sleutel. Je hebt maar 1 man nodig om cultuurverandering te starten. Denk aan het bystander effect. Als niemand ingrijpt, doe jij het ook niet. Maar een man kan tijdens vergaderingen net iets makkelijker zeggen: ‘Zo doen we dit hier niet’.”
Bedreigend
Er zijn denk ik (*) 2 soorten mensen: mensen die denken dat ‘feminist’ een scheldwoord is en mensen die wel vinden alle mensen gelijke kansen en gelijke rechten horen te hebben. Ik viel van m’n stoeltje van verbazing toen Chantal vertelde dat ze was uitgenodigd om te spreken op een congres maar wel als het praatje ‘niet te feministisch’ was. “Mannen lopen weg als je te veel schreeuwt. Ik maak dat nog steeds mee. Ik wil niet de boze vrouw zijn.” Anno 2022! Het moet wel gezellig blijven, he?
Schijn bedriegt
Nederland lijkt soms vooruitstrevend, maar op het gebied van gelijke behandeling laten de cijfers iets anders zien. De verhouding zijn aartsconservatief en droefmakend. Van alle personen die in 2018 in een technisch beroep werkten, was maar 13% vrouw. In de ICT is dit 14,3%. Inmiddels ligt het percentage vrouwen die voor een bèta-opleiding kiezen in het hoger onderwijs op een gemiddelde van 18%: aan de universiteit gaat het om 27% en in het hbo om 12% van de studenten.
Waarom is dat een probleem? Hoe meer mensen in de IT zouden werken, hoe beter. En ook: hoe diverser, hoe beter. Voor werkgevers, want vacatures worden beter vervuld. Voor werknemers, want daarmee wordt hun werkplek eerlijker en minder eenzijdig. En voor het uiteindelijke resultaat. Denk aan seksistische vertalingen, telefoons die voor mannenhanden gemaakt zijn, apps die vergeten dat sommige lijven anders werken.
Wat we ervan vonden
Rosita: 4 sterren. Ik vond het een mooi en nuttig boek. Niet alles is even herkenbaar voor me. Ik werk nog niet zo heel lang in de IT; werk is voor mij wel heel belangrijk. Het heeft mij heel veel gebracht, inkomen, levensvreugde. Bij de types mannen dacht ik wel: ‘Is dat echt zo?’. Ik vond het een eye opener.
Jacqueline: 3,5 sterren. Ik vond het heel herkenbaar, bijna te herkenbaar. Het is echt confronterend om een Wall of Guys te ervaren. Lastig in het boek vond ik dat ze handvatten geeft die te theoretisch zijn. En ik vind het lastig om ‘vooraan’ te gaan staan. Ik weet niet of ik dat wil. Ik herkende wel alle mannentypes. Heel veel mannelijke developers denken: “Ik denk niet zo, dus het probleem bestaat niet”.
Marrije: 4 sterren. Een goed boek. Ik vond het echt shockerend om de cijfers weer te zien. Goed dat Chantal de nadruk legt op de noodzaak voor systeemverandering. Want daar zit denk ik het grootste probleem, niet in mannen zelf. Maar die typetjes en dat pestgedrag, bah, veel te herkenbaar. Ik vind: “Zet jezelf gerust in het middenpunt, vergeet de mannen”.
Annemiek: 5 sterren. Een erg interessant boek. ‘t Was een goede voorbereiding op mijn nieuwe loopbaan als vrouwelijke developer. Ik heb er ook zeker tips uit meegenomen voor het kiezen van een fijne werkgever. Fijn ook dat het vooral op interpretatie van onderzoek was gebaseerd en niet alleen een mening.
Werd ook wel een klein beetje huiverig door de keerzijde die veel besproken wordt. Gelukkig viel die in de praktijk wel mee, maar wellicht dat dit ook komt doordat ik dus een werkgever heb gekozen waar erg veel focus is op inclusie en diversiteit. Ik had er wel veel herkenning in met de typetjes, ondanks dat ze misschien wat stereotiep zijn
Sanne: 4 sterren. Goed onderbouwd boek, met veel voetnoten. Ik vond de schrijfstijl lastig en ongestructureerd. Maar inhoudelijk heel goed. En ook herkenbaar, helaas, dat bestiarium van mannen.
Het gaat niet direct, het gaat heel subtiel. Mannen pikken een idee en pronken ermee. Ik ben wel de enige vrouw in een team van 8. Het wordt wel tijd dat er wat representatiever wordt.
Monique: 3 sterren. Mijn referentiepunt is: “Moet iedereen dit lezen?” En dan denk ik: nee, ik ken boeken dit het punt over emanicpatie beter maken. ‘t Maakt uit op welk punt je in je carrière staat. Ik ben 50+ en ik heb alles wel gezien en gehoord. Mijn manier was om ‘one of the guys’ te worden. Als ik vroeger me had opgesteld zoals dit boek adviseert had ik het niet overleefd. Wat Jacqueline zegt: niet iedereen wil strijden. Ik herken wel dat er heel veel werk aan de winkel is.
Nina: 5 sterren. Een belangrijk boek, want hiermee kunnen we een start maken voor de dialoog. Rijk aan informatie en goede concrete adviezen. Ik ben al wat langer geïnteresseerd in inclusie in bredere vorm. Ik vond de typetjes’ en de generalisaties over mannen onprettig. Die typetjes zie ik bij zowel mannen als vrouwen. Ik twijfel of dit de manier is om mannen mee te krijgen.
Paul: 3,5 sterren. Qua onderwerp is dit een nuttig boek, omdat het een impliciet probleem expliciet maakt. Nederland lijkt een progressief, feministisch land, maar de verhoudingen op de werkvloer vertellen een ander verhaal. Qua schrijfstijl vind ik het niet een geweldig boek. Het 'manifest' was niet puntig en zet niet aan tot bekeringsdrang. Ik vond het een grappig dat er 1 hoofdstuk 'voor de mannen' was.
Tips om meer hierover te lezen, luisteren, kijken
- ‘Lean In’ door Shery Sandberg: praktische tips en ervaringen.
- Werk is geen oplossing door Marguerite van den Berg: “Werk zou ons emanciperen en onafhankelijk maken. Zo draaien ook gesprekken over feminisme steeds om hetzelfde saaie en uitgeputte idee dat alle vrouwen de arbeidsmarkt op moeten. En dat terwijl niet werken voor veel vrouwen allang geen optie meer is”
- Waarom vrouwen minder werken dan mannen door Liesbeth Staats: “Hoe komt het toch dat deze patronen in Nederland zo hardnekkig zijn en zich zo moeilijk laten uitroeien? En wat zijn de gemiste kansen voor vrouwen én mannen, zolang we ons niet los worstelen van deze ingesleten gewoontes?
- Invisible women door Caroline Criado Perez: wat zijn de gevolgen als je niet ook denkt aan vrouwen als je een product ontwerpt, of medicijnen ontwikkelt?
- Rebecca Solnit, de uitvinder van ‘mansplaining’
- Podcast: Sophie & Coco: naar het einde van de loonkloof
FBC5: dinsdag 28 februari
Voor de volgende keer nodigen we iedereen uit. Ook mannen, en zelfs vrouwen. Meld je aan via meetup.com.
Het was nog spannend welk boek we kozen voor de vijfde editie. Dan lezen we “The programmer's brain” door Felienne Hermans. Een andere kanshebber was ‘Weapons of math destruction’ door Cathy O'Neil.
(*) dit stukje is geschreven door die man, Paul van Buuren.